- آیا بحران کمبود آب ناشی از خشکسالی است یا دلایل مدیریتی دارد؟
به عقیده من این بحران ناشی از خشکسالی نیست. هزاران سال است که ایران وارد خشکی شده و دلیل اصلی آن ضعف مدیریت است. درست است که دنیا دارد رو به گرمایش می رود ولی گرمایش لزوما به معنی کم‌شدن بارندگی نیست.
ببینید جمعیت ایران طی ۳۰ سال گذشته ۳ برابر شده. یعنی اولا ۳ برابر افزایش تقاضای آب طی این ۳۰ سال ایجاد شده است. دوما استاندارد مصرف آب در ایران نسبت به دنیا حدود ۳ برابر است. درواقع ما آب را بهینه مصرف نمی کنیم. اگر سرانه مصرف آب را ۲۰۰ لیتر برای هر فرد در نظر بگیریم حدود ۳ برابر مصرف آب در دنیاست. مدیریت غلط آب هم مزید بر علت شده است. یعنی می بینیم با این‌که کشور خشکسالی هستیم ولی ۶ برابر بیش از کشورهای دیگر به صورت نامرغوب آب استفاده می‌کنیم و شما در هیچ برنامه، ارگان یا سازمانی نمی‌بینید که مساله صرفه‌جویی در آب رعایت شود. شما اگر به وزارت نیرو بروید که مسئول آب است، مشاهده می کنید که دستشویی‌های آن‌جا هم شیر آب گرم دارد که حدود ۹۰ – ۸۰ درجه است و هم آب سرد که با فشار می آید. یعنی در این شرایط حس نمی کنید در مملکتی هستید که کمبود آب وجود دارد، حس می کنید مثلا الان در کنار رودخانه آمازون هستید.
- آیا احداث بی‌رویه سدها نیز یکی دیگر از دلایل کمبود آب است؟
درواقع مسئولان خواستند مشکل خشکسالی را با احداث سد برطرف کنند. البته مقداری برای تهران جواب داده است یعنی الان آب تهران از سدها تامین می شود. این خوب است ولی نه این‌که همه‌جا سد بزنند چون اگر سد کوچک باشد آب را می‌گیرد و تبخیر می کند. ما الان میزان تبخیر آبی که از سدها داریم حدود یک پنجم ذخیره آب است و با خود این یک‌پنجم می شود آب یک کشور را فراهم کرد. به‌علاوه مطلب مهم دیگر این که آب سالم را از طبیعت می‌گیریم و آب را به صورت فاضلاب به طبیعت می‌دهیم. درواقع بازچرخه نمی‌کنیم. در برخی کشورهای دنیا مثل کشور انگلیس آب را می‌گیرند بازچرخه می‌کنند و دوباره مصرف می‌کنند. در چنین شرایطی نیاز به سد و تاسیسات آبی کم می‌شود. یک مورد دیگر این است که آب آشامیدنی باید از آب مصرفی جدا شود. این کارها را اگر انجام دهیم مشکل بی‌آبی را حل می‌کنیم. الان آب شرب در لوله‌ها جاری است و به مصرف‌های متنوعی می‌رسد.
- چه اقداماتی از طرف دولت در رابطه با این بحران تا به حال صورت گرفته؟
اینها اصلا کاری نمی‌توانند انجام دهند. یعنی مملکت ما از ۶ سال پیش وارد فاز بحران مدیریتی شده و چیزی نیست که الان بیایند و کاری انجام دهند. دیدگاه کلان توسعه در ایران همه در حد توسعه‌های بدون مطالعه بوده است. بنابراین اگر بخواهند ترمز این قطار را بکشند تا به جای اولیه برگردد حداقل ۳۰ سال طول می‌کشد. به شرطی که از الان برنامه های درست اجرا شود که من بعید می دانم. درنتیجه روی کارآمدن یک دولت یا یک شخص نمی‌تواند دردی را دوا بکند و مطمئنا به نتیجه نخواهد رسید. درواقع سیاست‌های کلی نظام باید تغییر کند و آن هم مبنا قرار گیرد.
- به‌نظر شما به‌عنوان یک کارشناس در شرایط کنونی بهترین کاری که می‌شود برای حل این بحران کرد، چیست؟
افزایش قیمت آب به طرز بسیار وحشتناک. یعنی قیمت آب را حدود ۱۰برابر از یک سقفی به بالا کنند و بعد اگر دیدند که از آن سقف به بالا جریان آب فایده ندارد، آب را قطع کنند. همچنین در کنار آن افزایش بهبود الگوی آبیاری است. این خود به معنای میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری است. ما الان پول در مملکت نداریم یعنی واقعا هیچ کاری نمی شود کرد. اگر ما بتوانیم این کارها را انجام دهیم یعنی الگوی مصرف آشامیدنی و کشاورزی را جدا کنیم و بهبود بخشیم مشکل ما حل می‌شود.
- دورنمای کشور را در این بحران چطور می بینید؟
دورنما، بسیار تیره و تار است. ما با بحران آب مواجه خواهیم شد، در ضمن فقط کمیت که نیست باید کیفیت هم مورد توجه قرار گیرد. همچنین افزایش سرطان در تهران در خیلی از موارد به دلیل مصرف آبی است که حاوی نیترات خیلی بالا یا آلاینده‌های دیگر است. بنابراین آینده را تیره و تار می بینم و با این روند مدیریتی این بحران خیلی بدتر خواهد شد.
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط:
مقاله،
خبر،
،
خبرنامه وب سایت: